MERKEZ Bankası (TCMB) yılın ilk enflasyon raporu toplantısında, orta vadeli tahminlerinde revizyona gitti, faiz indirimleri konusunda da ‘otopilotta değiliz’ mesajı verdi.
Geçen yılın son enflasyon raporu toplantısında 2025 yıl sonu enflasyon tahminini yüzde 14’ten yüzde 21’e çıkaran TCMB, dün ise 2025 yıl sonu tüketici enflasyonu tahminini yüzde 21’den yüzde 24’e çıkardı. Tahmin aralığı ise yüzde 19-29 oldu.
Dün İstanbul Finans Merkezi’ndeki TCMB yerleşkesinde düzenlenen toplantıda konuşan TCMB Başkanı Dr. Fatih Karahan, 2026 yıl sonu için yüzde 12 olan enflasyon tahminlerini koruduklarını; enflasyonun 2027’de ise yüzde 8’e geriledikten sonra orta vadede yüzde 5 seviyesinde istikrar kazanmasını hedeflediklerini anlattı. Karahan, yapılan tahmin güncellemesinde ‘para politikasının görece etki alanı dışında kalan unsurların belirleyici olduğuna’ dikkat çekti. Ayrıca, yukarı yönlü revizyonun para politikasında duruş değişikliğine ve gevşeme sinyaline işaret etmediğine vurgu yaptı.
Toplantıda öne çıkan noktalardan biri de, Karahan’ın, faiz kararı verirken ‘otopilotta olmadıklarını’ vurgulaması oldu.
‘İNDİRİM İÇİN ALAN VAR AMA İHTİYATLIYIZ’
Merkez, 2024 Aralık’ta gevşeme sürecine başlamış; politika faizini 2.5 puan indirimle yüzde 47.50 seviyesine indirmişti. Geçen ayki PPK’da da politika faizi yine 2.5 puan indirimle yüzde 45’e gerilemişti.
Karahan, “Talep koşulları dezenflasyonist seviyede. Reel sektör beklentileri bir önceki toplantıdan bu yana 6 puan, hanehalkı beklentileri 8 puan civarında düştü. Faiz indirimleri için belli bir alan açıldığını değerlendirdik” dedi. “Çünkü enflasyon ve enflasyon beklentilerinin düzelmesi, mevcut faiz seviyesinin korunduğu durumda parasal sıkılığın arttığı anlamına geliyor” diyen Karahan, “Burada herhangi bir şekilde otopilotta değiliz, veri odaklı gidiyoruz. Belli bir alanımız var ama ihtiyatlı gitmek önemli. Enflasyon görünümünü bozmayacak, talep koşullarında tekrar bir gevşemeye sebep olmayacak şekilde hareket edeceğiz. Görünümün bozulması durumunda ise her türlü seçeneği, adımların büyüklüğünü değiştirmek ya da durmak da dahil olmak üzere değerlendiririz” ifadelerine yer verdi.
‘BU YIL FAİZLER DAHA YAVAŞ İNECEK’
Küresel tarafta da, enflasyon görünümlerine bağlı olarak gelişmiş ülke merkez bankalarının faiz indirimlerini sürdürdüğünü anımsatan Karahan, “Enflasyon görünümü ile maliye ve ticaret politikalarına ilişkin belirsizliklerin artması nedeniyle, merkez bankaları enflasyonda yukarı yönlü risklere daha çok vurgu yapıyor. Piyasa fiyatlamaları da hem gelişmiş hem de gelişmekte olan ülkelerde 2025’te faizlerin daha yavaş indirileceğine işaret ediyor” diye konuştu.
GIDA VE SAĞLIK KAYNAKLI REVİZYON
Enflasyon tahminlerinin neden yukarı yönlü güncellendiği konusunda ise Karahan, ‘para politikasının görece etki alanı dışında kalan unsurların’ belirleyici olduğunu söyledi. Karahan bu nedenle, revizyonun, para politikası duruşuna ilişkin herhangi bir gevşeme sinyali taşımadığını vurguladı.
“Öne çıkan unsurlardan biri, TÜFE sepeti hizmet grubunun ağırlığındaki artış oldu. Bu değişiklik, bir önceki tahminimizi mekanik olarak 0.8 puan yukarı çekti” diyen Karahan, “Tahmin güncellemesinin 0.5’i, gıda enflasyonu varsayımımızdaki işlenmemiş gıda kaynaklı güncellemeden geliyor. Yönetilen ve yönlendirilen fiyatlardan kaynaklanan 1.7 puanlık güncellemenin önemli kısmında ise sağlık muayene katılım paylarının artışı etkili oldu” şeklinde konuştu.
MUAYENE KATILIM PAYI ŞUBATI DA ETKİLEYECEK
Enflasyon, ocak ayında hem aylık hem de yıllık bazda beklentilerin üzerinde gerçekleşmişti. Karahan, enflasyonun ana eğiliminin ocakta ‘öngörülerine uyumlu olarak yükseldiğini’ söyledi.
Ocakta ayrıca, hizmet fiyatlarının kamu ve özel sektör sağlık hizmetleri öncülüğünde yüzde 10.3 ile belirgin bir artış kaydettiğine dikkat çeken Karahan, “Resmi sağlık muayene katılım paylarında 2017’den bu yana ilk defa artışa gidildi. Yüksek oranda gerçekleşen bu artışın ocak ayı tüketici enflasyonuna etkisi 0.6 puan oldu. Ayrıca, düzenlemenin şubat ayı enflasyonuna sarkan etkileri de olacak” diye konuştu.
‘TRUMP’IN POLİTİKALARI ENFLASYON İÇİN RİSK’
KARAHAN, ABD’de ikinci Trump döneminin başlamasının ardından küresel ticaret politikalarına ilişkin belirsizliğin belirgin şekilde arttığına; bunun Türkiye’deki dezenflasyon sürecine olumsuz yansımaları olabileceğine işaret etti. Nasıl bir yansıması olacağını görmek için zamana ihtiyaç duyduklarını dile getiren Karahan, “Kesin olarak bildiğimiz bir şey var ki, belirsizlikler çok yüksek. Bu politikalar enflasyonist olacağı için faizlerin daha uzun süre daha yüksek seviyede kalması ihtimali var. Bunlar da bizim için enflasyonda yukarı yönlü risk, büyümede de aşağı yönlü risk demek. Dolayısıyla yukarı yönlü riskler ağır basıyor. İhtiyatlı duruşun önem kazandığı bir dönemdeyiz” değerlendirmesinde bulundu.
SERMAYE GİRİŞİNDE OYNAKLIK BEKLENTİSİ
KARAHAN, son dönemde küresel piyasa- larda azalan risk iştahı ile birlikte sermaye girişleri yavaşlarken Türkiye’ye yönelik sermaye hareketlerinin olumlu seyrettiğini aktardı ve şöyle dedi: “Önümüzdeki dönemde sermaye girişleri, küresel gelişmelere bağlı oynaklık gösterebilir.”
KİRA ARTIŞI YÜKSEK AMA YAVAŞLIYOR
TCMB Başkanı Fatih Karahan, kira enflasyonunun yüksek olmakla beraber yavaşlama eğiliminde olduğuna işaret etti. “Yeni ve yenilenen kira sözleşmelerindeki artış oranı düşmekte. Ayrıca, sözleşmelerdeki artış oranlarının TÜFE’deki mevcut yıllık kira enflasyonunun altında kaldığını görüyoruz” diyen Karahan, “Ocak ayında aylık kira enflasyonundaki dönemsel artış, kira sözleşme yenileme oranındaki yükselişten kaynaklanıyor. Buna karşın, bu tür sözleşmelerdeki kira artış oranı ocak ayında da geriliyor” ifadelerine yer verdi.
TÜKETİCİKREDİLERİ KRİTİK
POLİTİKA faizinde yaptıkları 5 puanlık indirimin mevduat ve kredi fiyatlamalarına da beklentileri ölçüsünde yansıdığını kaydeden Karahan, “Kredi büyümesine yönelik düzenlemeler ile kredi talebindeki dalgalanmaların önüne geçiyoruz” dedi. Tüketici kredisindeki büyümenin aralık ayında bir miktar hızlandığını; bu hızlanmanın kredi kartı ve ihtiyaç kredisi kaynaklı gerçekleştiğini ifade eden Karahan, “Söz konusu büyüme ocak ayında ise yeniden ılımlı bir seyre döndü. Tüketici kredilerinin, iç talepteki dengelenmeyi tesis edecek bir hızda seyretmesi kritik önemde. Bu nedenle, tüketici kredisi büyümesinin ılımlı bir patikada kalmasını sağlayacağız” dedi.